Vechtscheidingen lijken helaas steeds vaker voor te komen. En wat vaak onderschat wordt, is het fenomeen ouderverstoting. Vooral wanneer een van de ouders een narcistische persoonlijkheid heeft, kan dit een enorm verwoestende impact hebben op het kind én de andere ouder.
Wat is ouderverstoting precies?
Ouderverstoting betekent dat een kind na de scheiding het contact met één van de ouders weigert of verbreekt. Het probleem zit vaak niet bij het kind zelf, maar bij de ouder die het kind tegen de andere ouder opzet. Bij een narcistische ex gebeurt dat vaak door manipulatie en het zwartmaken van de andere ouder. Zo worden kinderen als het ware gebrainwasht, waardoor ze niet meer helder kunnen beoordelen wat waar is en wat niet. Dit beschadigt hun gevoel van veiligheid en vertrouwen.
Hoe werkt die manipulatie?
De narcistische ouder zal vaak alles uit de kast halen om de andere ouder slecht te maken: nare herinneringen uitvergroten, negatieve eigenschappen benoemen en het contact zo lastig mogelijk maken. Kinderen worden zo langzaam ‘geprogrammeerd’ om die ouder te wantrouwen en af te wijzen. Het kan ook zijn dat een kind bang wordt gemaakt of loyaal wil zijn aan de ‘veilige’ ouder, ook al is die onveilig.
Wat zijn de gevolgen voor het kind?
Voor kinderen is dit een dubbel trauma. Ze verliezen het contact met een ouder van wie ze houden en worden bovendien meegesleurd in een strijd waarin ze moeten kiezen. Vaak realiseren ze zich pas op latere leeftijd dat ze zijn gemanipuleerd en de waarheid anders ligt dan hen werd verteld. Het kan jaren duren voordat het contact weer hersteld wordt – en dat brengt een complex rouwproces met zich mee.
Wat kun je doen als ouder?
Het is belangrijk om niet in de val te trappen van de narcistische ouder door zelf zwart te maken of terug te vechten. Die strijd win je niet, want narcisten zijn vooral sluw en weten precies hoe ze de situatie kunnen manipuleren.
Blijf in contact met je kind, ook al wijst het je af. Biedt ‘tegengif’ door samen positieve herinneringen op te halen en nieuwe fijne momenten te creëren. Wees jezelf, authentiek en open over emoties. Kinderen voelen dit aan en herkennen zo de veilige ouder. Praat over gevoelens, boosheid, verdriet en geluk. Dit verbindt veel dieper dan woorden alleen.
Blijf vooral rustig, stel grenzen zonder boosheid en zoek professionele hulp als het nodig is. Ouderverstoting is op de lange termijn vaak geen uitzichtloze situatie, maar het vraagt beslist veel geduld, kracht en de juiste ondersteuning.
Wil je hier dieper op ingaan, tips voor ouders die dit meemaken of hulp bij traumaverwerking? Laat het me weten, ik help je graag.
Blog aanbieding: PTSS-oriëntatiegesprek van 1 uur – € 95,00 – Neem direct contact op om je blogaanbieding te claimen